“Ik houd me in Den Haag o.a. bezig met politiek gevoelige projecten waarin de gemoederen binnen een wijk hoog zijn opgelopen. Het is mijn taak de emoties te laten bedaren, zodat er een inhoudelijke discussie kan worden gevoerd. Participatieprocessen verlopen vaak moeizaam als belanghebbenden in een laat stadium bij het proces betrokken worden. Dat geeft weerstand en conflicten. Dat moet anders.

“Er moeten twee dingen veranderen: ten eerste moeten méér bewoners een serieuze stem krijgen en ten tweede moeten zij éérder hun mening kunnen geven. Dat hoeft niet voor alle onderwerpen, maar vooral voor zaken waar emoties een rol spelen en onderwerpen waar bewoners veel zelf kunnen doen, zoals het groener maken van hun straat. Mensen willen gehoord worden en iets te zeggen hebben over hun eigen leefomgeving. En waarom zou je daar geen ruimte voor bieden? De overheid is er voor de burger. Uiteraard maakt de overheid altijd een complete belangen afweging en kijkt ze wat mogelijk is binnen de wet- en regelgeving, maar ambtenaren en bestuurders moeten zich van bewust zijn van die veranderende behoefte bij inwoners. Nu zien velen participatie nog als een complicerende extra dimensie. Het is voor alle partijen wennen om intensiever met elkaar in gesprek te gaan en er daden op te laten volgen. Maar met de nieuwe technieken kunnen die gesprekken met veel mensen heel efficiënt gevoerd worden.”

Wanneer ben je in contact gekomen met Youmee®?

“Ik gaf een presentatie op een bijeenkomst voor de VNG en daar sprak ik met een medewerker van Youmee®. We leven in een digitale tijd en ik zoek continue naar mogelijkheden om deze tools in te zetten in mijn werk. Daarom ben ik met Youmee® in gesprek gegaan.”

"Ik denk dat veel meer bewoners willen meepraten over beslissingen in hun buurt, maar niet weten hoe dit moet, of geen tijd of zin hebben om naar zaaltjes te gaan."

Wat is je doel binnen jouw werk en hoe kan Youmee® daarbij helpen?

“Ik wil de zwijgende meerderheid bereiken en dat is lastig op de manier zoals gemeenten nu nog georganiseerd zijn. Vaak nog heel conventioneel met klankbordgroepen of wijkavonden waar plannen worden besproken. Daarmee bereik je meestal alleen de mensen die de weg naar de gemeente al lang kennen, zoals leden van wijkverenigingen en belangengroeperingen. Maar steeds minder mensen sluiten zich aan bij dit soort clubs. Ik denk dat veel meer bewoners willen meepraten over beslissingen in hun buurt, maar niet weten hoe dit moet, of geen tijd of zin hebben om naar zaaltjes te gaan. Vaak komen daar mensen die ergens tegen zijn. Dat kleurt de meningen die leven binnen een wijk. Er kan een negatieve sfeer ontstaan, waardoor mensen bang worden hun afwijkende standpunten te delen. Ze gaan niet naar bewonersavonden in zaaltjes omdat daar de gemoederen soms hoog kunnen oplopen. Dat vind ik zelf ook niet prettig.

In mijn eigen wijk speelde dat ook. De gemeente wilde een flat bouwen midden in mijn woonwijk en dat zorgde voor heel veel protest en actiegroepen met spandoeken. Ik was ook tegen de komst van de flat, maar wilde me niet associëren met de actievoerders. Pas toen de gemeente een brief rondstuurde waarin ik een keus kon maken uit meerdere opties, voelde ik me geroepen om mijn stem te laten horen.

Die ervaring heb ik ook met mijn werk. Ik spreek veel mensen die best willen meedenken en meehelpen, maar geen zin hebben in boze bewonersgroepen en schreeuwende mensen. Ook ambtenaren denken bij participatie vaak aan boze bewoners. Terwijl er zo veel vrolijke mensen zijn met goede ideeën. Die kom je in zaaltjes niet vaak tegen. Ik zocht naar een andere mogelijkheid om binnen het digitale tijdperk deze zwijgende meerderheid te bereiken, want dat is het doel in mijn werk. Ik heb diverse apps bekeken en Youmee sprak mij het meest aan omdat het inzetbaar is voor een lang traject. Dat sluit aan bij ambtelijke processen die vaak langdurig zijn.”

"Ambtenaren denken bij participatie vaak aan boze bewoners. Terwijl er zo veel vrolijke mensen zijn met goede ideeën."

Waarvoor is Youmee® ingezet? 

“Voor herinrichtingsprojecten in twee wijken. We haalden eerst wensen en ideeën op, bijvoorbeeld tijdens bijeenkomsten en via de app. Mede op basis van de wensen en ideeën van wijkbewoners hebben ontwerpers schetsen gemaakt, die we presenteerden tijdens wandelingen en via de Youmee®-app. We gebruiken de app ook om berichten te versturen en bijvoorbeeld een Q&A te communiceren. Tijdens de wandelingen en via de app konden wijkbewoners de schetsen beoordelen en aanvullen. Zo groeien we langzaam naar een plan toe dat samen met buurtbewoners tot stand is gekomen.”

Wat zijn je ervaringen tot nu toe?

“De reacties die binnenkwamen zijn goed. Zeer waardevolle feedback waarmee de plannen kunnen worden aangescherpt. De kwaliteit is goed, de mensen die het gebruiken, vinden het heel leuk en handig, maar er zijn nu nog te weinig mensen die Youmee® kennen en het gebruiken. Het verbeteren van de naamsbekendheid is een aandachtspunt. Wij attenderen mensen op de app in alle communicatie-uitingen van projecten waar we Youmee® gebruiken. De mensen achter Youmee® heb ik geadviseerd de wijken in te gaan. Zoek contact met wijkbewoners op een laagdrempelige manier. Ga bijvoorbeeld een dag in een winkelcentrum zitten en leg uit hoe de app werkt.” 

Welke kansen zie je voor Youmee®?

“Youmee® sluit aan op de tendens van deze tijd. Mensen doen alles met hun smartphone en tablet. Verder is er de verplichting vanuit de Omgevingswet om bewonersparticipatie te bevorderen. En het vertrouwen in de overheid en politiek mag wel wat verbeteren. Youmee kan helpen bij het versterken van dat vertrouwen, omdat het participatie op een simpele manier faciliteert. Maar je moet het wel goed inzetten.

Wantrouwen van burgers verander je niet alleen met een app. Iedereen in het besluitvormingsproces moet in een vroeg stadium naar de nieuwe stemmen leren luisteren en er naar handelen. Daarom is het ook goed dat Youmee® ambtenaren traint om te leren omgaan met inspraak volgens de principes van Deep Democracy. Het is de kunst om de app en het hele democratisch proces daaromheen te laten aansluiten op het ambtelijke en bestuurlijke apparaat en tegelijkertijd de verbinding te maken met bewoners en andere betrokkenen. Youmee® ontwikkelt zich volop binnen dit proces. Deze denkrichting gaat ons zeker verder brengen.”

_{Tekst: Yvonne de Haan / www.verhaal-kracht.nl}